همه چیز درباره موم زنبور عسل

موم زنبور عسل ماده‌ای است جامد و بی‌شکل، با رنگی مایل به زرد و با بویی مطبوع که از ترشحات غدد موم‌ساز زنبور عسل تولید می‌شود. زنبورهای عسل، موم را برای سلول سازی داخل کندو استفاده می‌کنند که در ابتدا به‌صورت مایع است سپس با قرار گرفتن در مجاورت هوا بصورت جامد و پولکی درمی‌آید.

البته امروزه نمی‌توان گفت که تمام موم‌هایی که در کنار عسل‌ها قرار دارند صد در صد توسط زنبورها و بطور طبیعی درست شده‌اند و به همین خاطر نمی‌توان از آن‌ها با خیالی راحت از طبیعی بودن برای برخی مقاصد درمانی و… استفاده کرد.

در بررسی جزئی‌تر می‌توان گفت موم زنبور عسل قسمتی از کندو است که در آن ذخیره سازی و همچنین تولد لاروهای زنبور عسل صورت می‌گیرد. زنبورها شهدهایی که جمع‌آوری می‌کنند را در خانه‌های شش ضلعی که از موم ساخته‌اند ذخیره کرده و در آن را می‌بندند. دقیقا به همین دلیل موم نقش بسیار مهم و پررنگی در زندگی زنبورهای عسل ایفا می‌کند.

تولید موم برای زنبور عسل نه تنها راحت نیست؛ بلکه کار بسیار سختی برای زنبور عسل است. طبق تحقیقات انجام شده هر زنبور عسل برای تولید ۵۰۰ گرم موم باید حدود ۲۵۰ کیلومتر پرواز کند و چیزی حدود ۲کیلوگرم عسل مصرف کند.

به همین دلیل، امروزه برخی زنبورداران برای جلوگیری از هدر رفت انرژی و زمان زنبور عسل، از موم‌های مصنوعی بهره می‌گیرند تا زنبورها به کمک‌ آن‌، نیازهای خود را برطرف کنند. البته این کار در صورتی که زنبوردار بخواهد موم را نیز در کنار عسل تولیدی زنبورها بفروش برساند اصلا کار درستی نیست.

انواع موم زنبور عسل

موم‌های عسل ۳دسته‌اند:

۱- موم زرد

۲- موم سفید

۳- موم الکلی

موم زرد از نوع ابتدایی موم بوده و از شان عسل استخراج می‌شود. اما موم سفید و الکلی از ترکیب موم زرد با سایر موارد به دست می‌آید تا قابلیت استفاده برای هدف خاص را داشته باشد.

موم عسل خوراکی است یا نه؟

از گذشته تا به امروز از موم زنبور عسل در بسیاری از موارد درمانی و… مورد استفاده قرار گرفته است اما نمی‌توان گفت تمام انواع موم زنبور عسل قابل خوردن هستند. بلکه بیشتر انواع آن بصورت موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی برخی از نوع‌های آن نیز می‌توانند مصرف خوراکی داشته باشد.

خواص موم زنبور عسل طبیعی

از هر ۱۰ قاب بافته شده در کندو ۲۵۰ گرم موم خالص بدست می‌آید. این موم که در دمای اتاق بصورت جامد است، دارای طبیعت گرم بوده و برای معده انسان غیرقابل هضم است.

خواص و موارد مصرف هر موم با توجه به نوع آن متفاوت است ولی مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربرد آن در داخل کندو، برای پرورش نوزادان زنبور عسل و نگهداری عسل و شهد گل است.

از برخی خواص موم زنبور عسل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضد باکتری

موم نیز مانند عسل دارای خواصی است که باعث پاکیزگی شده و آلودگی‌ها را از بین می‌برد. به همین جهت از موم درپمادها و داروهای پوستی استفاده می‌شود.

ضد قارچ

موم دارای خواصی است که از رشد قارچ و مخمر جلوگیری می‌کند.

ضدآب

با مالیدن موم روی سطحی مثل بوم و حرارت دادن آن می‌بینید که موم در بافت آن نفوذ کرده و مانع از نفوذ آب به آن خواهد شد. در گذشته نیز از موم برای درزگیری چادر و کفش و… استفاده می‌شد.

قابل مصرف برای انسان

خوردن آن برای انسان مغذی و بسیار مفید نیست! ولی ضرری هم ندارد و کسانی که دوست دارند می‌توانند از آن بخورند.

سازگار با محیط زیست

اگر بصورت طبیعی تولید شده باشد یعنی از دل طبیعت بیرون آمده و کاملا با آن همخوانی دارد پس نمیتواند هیچ ضرری به طبیعت برساند.

مرطوب‌کننده

موم عسل آب و رطوبت را در خود نگه می‌دارد و به همین جهت یکی از اجزای اصلی برخی کرم‌ها و لوسیون‌های پوستی و مرطوب‌کننده‌های لب به حساب می‌آید.

کاربردهای موم عسل

موم زنبور عسل را می‌توان در صنایع مختلف استفاده کرد، برخی از موارد استفاده موم در صنایع زیر است:

• ساخت انواع موارد ضدآب
• تولید آدامس
• صنعت کاغذسازی
• صنعت نساجی
• ریخته‌گری
• دندانپزشکی
• صنایع داروسازی
• و…

موم زنبور عسل کاربردهای دارویی نیز دارد که بطور علمی ثابت‌ شده‌اند، برخی از این کاربرد‌ها عبارتند از:

التیام سینوزیت و تنگی نفس

جویدن فرآورده‌ی خاصی از موم برای پاک کردن راه های بینی و حلق و بهبود تنفس، سرفه، زکام و از این قبیل مشکل‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.

پیشگیری از سرطان

با توجه به اینکه بیشترین میزان مواد آنتی اکسیدان عسل در موم آن قرار دارد، می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان و جلوگیری از بروز بیماری‌ها ایفا کند.

بهبود دردهای رماتیسمی

ترکیب موم عسل با مقدار مساوی روغن زیتون و روغن سیاه دانه و استفاده از آن بصورت موضعی روی محل درد، می‌تواند دردهای رماتیسمی را تسکین دهد.

استفاده در صنعت شمع سازی

امروزه یکی از گسترده‌ترین استفاده‌ موم در صنعت، برای شمع سازی است. شما می‌توانید با استفاده از ورق‌هایی که توسط موم تولید می‌شوند شمع‌های مومی زیبایی درست کنید که نه چکه می‌کنند، نه بریده شده و نه دود تولید می‌کنند.

بطور خلاصه می‌توان گفت از مهم‌ترین مصرف‌ کننده موم عسل، زنبورهای عسل است. اما به دلیل فواید بسیار زیادی که این ماده طبیعی دارد انسان‌ها در زمینه‌های مختلفی نیز از آن استفاده می‌کنند. به همین جهت با شناخت هرچه بیشتر موم زنبورعسل می‌توانیم بهتر و بیشتر از فواید آن بهره‌مند شویم.

موم زنبور عسل چقدر در زندگی شما نقش دارد؟ آیا به‌غیر از استفاده خوراکی، مصرف دیگری از آن دارید؟