موم عسل
40 خاصیت شگفت انگیز موم عسل
خرداد
موم عسل طبیعی چیست؟
موم عسل از حداقل ۲۸۴ ترکیب مختلف تشکیل شده است. ترکیب موم عسل طبیعی شامل:
- ۱۴% هیدروکربن
- ۶۷% استر
- ۱۲% اسیدهای آزاد
- ۱% الکلهای آزاد
- ۶% مواد ناشناخته شامل رنگدانه ها و…
اما ترکیب دقیق موم عسل بستگی به محل تولید آن دارد.
در طول هزاران سال، زنبورها فهمیدند که با ساخت کندوهای خود به شکل شش ضلعی می توانند بیشترین مقدار عسل را ذخیره کنند و به کمترین مقدار موم احتیاج دارند.
این کندوها مکان مناسبی برای نگهداری از تخم های زنبور ملکه هستند.
زنبورهای کارگر وقتی که در جست و جوی گرده نیستند، شروع به تولید موم می کنند و برای تولید آن نیازی به گرده یا شهد گل ندارند.
این موم تولید شده سپس با بره موم، عسل و سایر آنزیم ها ترکیب می کنند و به عنوان یک بتن برای مهر و موم ترکهای کندو , تقویت و ترمیم خانه های کندو استفاده می شود.
موم عسل طبیعی توسط زنبورهای عسل جنس Apis که بین دوازده تا بیست روز سن دارند تولید می شود.
موم از هشت غده تولیدکننده موم در شکم زنبور کارگر ترشح می شود.
با بزرگ شدن زنبور و جمع آوری گرده و شهد ، این غده ها شروع به تحلیل رفتن می کنند ، اما توانایی تولید موم در زنبور عسل کاملاً از بین نمی رود.
موم در ابتدا شفاف ، بی رنگ، بی مزه و بسیار شکننده هستند.
بسته به اینکه زنبورها چه نوع شهد و گرده ای مصرف کنند، ذرات گرده و شهد باقی مانده، به موم اضافه شده و رنگ و خصوصیات آن را تعیین می کند.
راه تشخیص موم عسل طبیعی:
یکی از دقیق ترین راه های تشخیص موم عسل طبیعی و خالص استفاده از تکنیک آزمایشگاهی کروماتوگرافی ستونی هیدروکربن (GC-MS) است. در این روش میزان کل هیدروکربن های آنرا تعیین می کنند و طبق پروتکل ها نباید بیشتر از ۱۶٫۵% باشد که در غیر این صورت موم عسل دارای ناخالصی هایی از جمله پارافین و یا سایر روغن ها است.
اما یکی از ساده ترین روش های تشخیص موم عسل طبیعی این است که آن را ذوب کرده و ویژگی های آن را بررسی کنید.
نقطه ذوب موم عسل بیشتر از ۶۰ درجه سانتی گراد است.
ویژگی های موم عسل طبیعی عبارتند از:
- رنگ موم عسل طبیعی از سفید تا زرد و حتی قهوه ای متفاوت است.
- عطر موم به طورکلی عطری شبیه عسل و مطلوب است.
- موم عسل باید عاری از مواد ناخالصی اعم از لاشه زنبورها ، گرد و خاک ، پارافین و یا هر ماده غیرمجاز دیگری باشد، وقتی موم را ذوب می کنید اگر خالص نباشد ناخالصی ها از موم جدا شده و مایعی یکدست نداریم.
رنگ موم عسل طبیعی:
موم عسل تفاوت زیادی در رنگ دارد. گاهی اوقات به رنگ کهربایی روشن و بعضی از مومها زرد روشن هستند.
رنگ متفاوت موم تا حدودی به دلیل نوع گلها و گرده هایی است که زنبورها از آن تغذیه کرده اند.
موم عسل در ابتدا سفید است. همزمان زنبورها، موم سفید را با بره موم و گرده مخلوط می کنند و رنگ طلایی به آن می دهند.
نگهداری موم عسل:
موم عسل طبیعی باید در دمای اتاق و به دور از نور مستقیم خورشید و آلودگی ها نگهداری شوند.
برای جلوگیری از چسبندگی گرد و غبار به موم آن را در پلاستیک یا کاغذ قرار دهید.
نگهداری عسل با موم:
از آنجاییکه عسل بدون موم ممکن است طبیعی نباشد و برای طبیعی جلوه دادن و از بین بردن شکرک آن عسل را حرارت داده باشند بهتر است عسل را با موم بخرید.
چراکه حرارت باعث تولید ماده سرطان زای هیدروکسی متیل فورفورال (HMF) در عسل شود.
از طرف دیگر چون زنبورها موم کمتری نسبت به عسل تولید می کنند برخی افراد نیز برای سود بیشتر موم را با پارافین مخلوط کرده و موم مصنوعی تولید کرده و به جای موم طبیعی می فروشند.
به همین دلیل پیشنهاد می شود که عسل را به همراه موم بخرید
اما موم آنرا به صورت خوراکی مصرف نکنید و برای مصرف خوراکی موم بهداشتی و قابل اطمینان بخرید.
از طرف دیگر بزرگترین دشمن عسل موم دار، کرم پروانه موم خوار است.
اگر عسل با موم می خرید آن را در دمای پایین تر از ۲۰ درجه سانتی گراد نگهداری کنید تا کرم نزند و یا سریعا عسل را از موم خارج کنید.
خواص موم زنبور عسل:
در منابع بسیاری از خواص موم عسل گفته شده برخی از این خواص شامل:
- اثر ضد التهابی: ترکیب آن با الکل می تواند اثر ضد التهابی داشته باشد.
- تسکین دهنده درد
- تعدیل کننده اعصاب و ضد استرس: پلی فنول های آن باعث کاهش استرس می شوند.
- بهبوددهنده زخم: محل زخم را تمیز کرده و موم را به آرامی در محل زخم بمالید و سپس آنرا پانسمان کنید.
- داروی ضد نفخ
- ضد خارش: موم ذوب شده را روی محل بمالید. ترکیبات موم باعث کاهش خارش می شود.
- مسکن درد آرتروز
- مسکن درد قفسه سینه
- مسکن درد معده
- مسکن گلو درد
- آنتی باکتریال
- کاهش سطح کلسترول
- جلوگیری از عفونتها
- جلوگیری از زخم معده: موم عسل نمی تواند اسید معده را کنترل کند اما زخم های معده را التیام می بخشد و مصرف خوراکی آن به همراه روغن کنجد باعث بهبودی زخم های دستگاه گوارش و به طور کلی تقویت معده می شود.
- التیام دهنده بواسیر: استفاده موضعی از مخلوطی از عسل، روغن زیتون و موم می توانددر درمان بواسیر و شقاق مقعد مفید باشد. استعمال موضعی از این مخلوط در محل آسیب دیده به مدت ۱۲ ساعت باعث کاهش درد، خونریزی و خارش می شود.
- سوختگی: تحقیقات اولیه نشان می دهد که مخلوطی از موم عسل و روغن زیتون و عسل در سوختگی درجه دو باعث تسریع در بهبودی می شود.
- بثورات پوستی: استفاده از مخلوط موم عسل ، عسل و روغن زیتون در منطقه آسیب دیده به مدت چهار بار در روز می تواند علائم بثورات پوستی را کاهش دهد برای تاثیر بیشتر بهتر است تا ۷ روز ادامه داشته باشد.
- بهبود دهنده زخمهای لب و دهان: استفاده از مخلوطی از عسل ، روغن زیتون و موم عسل در زخم های دهان ناشی از درمان سرطان را بهبود می بخشد.
- بهبود عفونت قارچی (ringworm): استفاده از مخلوطی از موم ، عسل و روغن زیتون در منطقه آسیب دیده سه بار در روز به مدت ۴ هفته ، عفونت قارچی و خارش آن را بهبود می بخشد.
- درمان اسهال: موم عسل به علاوه روغن زیتون و یا روغن بادام شیرین باعث درمان اسهال می شود.
موم عسل در بارداری:
استفاده خوراکی و موضعی از موم عسل در آمریکا و سایر کشورها به عنوان مواد عموما بی خطر (GRAS) شناخته می شوند.
اما با این وجود اطلاعات کافی در مورد بی خطر بودن آن برای کودکان، زنان باردار و یا شیرده وجود ندارد.
بهتر است برای جلوگیری از عوارض احتمالی زیر از مصرفش در زمان بارداری و یا شیردهی خودداری شود:
- سردرد
- فشار خون بالا
- خارش
- التهاب
- ناراحتی دستگاه گوارش
فواید موم عسل برای پوست صورت:
چه چیزی موم را برای پوست مناسب می کند و چگونه می توانید از آن استفاده کنید؟
- به خاطر داشتن ویتامین A برای رشد طبیعی سلولهای پوست مناسب است.
- با افزودن کمی گلاب به موم می توان از آن برای التیام و ضدعفونی سطح پوست و دهان استفاده کرد.
- در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست مورد استفاده قرار می گیرد زیرا همزمان با ایجاد یک لایه محافظتی روی پوست، اجازه تنفس پوستی را هم می دهد.
- به دلیل خواص ضد باکتریایی ، دارای سابقه طولانی برای برخی از عارضه های پوستی از جمله درمان سوختگی و زخم ها بوده است.
- امروزه برای تسکین علائم برخی از بیماری های پوستی مانند پسوریازیس و اگزما استفاده می شود.
- یک لایه بردار طبیعی است که برای از بین بردن سلول های مرده پوست بسیار مناسب است.
- دفعه دیگر که لب هایتان خشک شد موم عسل را امتحان کنید. فقط کافی است موم را با روغن نارگیل مخلوط کرده و بعد روی لب های خود بمالید.
- می تواند یک لایه محافظتی بر روی پوست ایجاد کند. که رطوبت را جذب کند و به عنوان یک آبرسان طبیعی برای پوست عمل نماید.
نکته:
قبل از استفاده موضعی بهتر است ابتدا آن را به مدت ۱ الی ۲ روز روی مچ دست یا داخل آرنج بمالید و مطمئن شوید که به آن حساسیت ندارید.
برخی از عوارض جانبی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تورم و قرمزی پوست
- خارش یا بثورات پوستی
- احساس سوزش
خواص موم عسل در طب سنتی:
طبق اسناد تاریخی، در گذشته پیشینیان ما از موم برای مومیایی کردن مردگان استفاده می کردند و کلمه مومیایی از موم گرفته شده است.
از زمان های بسیار قدیم پزشکان موم عسل را هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی به عنوان ضماد و مرهم تجویز می کردند.
ابن سینا اظهار داشته که موم عسل دارای خواص رفع التهاب و شفابخش گزیدگی است و از آن در موارد زیر استفاده می کرده است:
- داروی تسکین دهنده سرفه
- تحریک کننده شیردهی برای مادران شیرده
- درمان درد قفسه سینه
- درمان درد معده
- درمان بواسیر
در طب سنتی موم عسل برای درمان سرفه خشک، خشکی صدا و زخم گوارشی نیز توصیه می شده است.
موم از گذشته به عنوان پاک کننده طبیعی دندان استفاده می شده است.
مصرف آن باعث ازدیاد ترشح بزاق و افزایش فعالیت ترشحی و حرکتی معده و سوخت و ساز بدن می شده است.
در واقع به عنوان آدامس طبیعی نیز در گذشته مصرف می شده است.
استفاده از موم عسل به همراه مواد دیگر به عنوان چسب طبیعی، یکی دیگر از کاربردهای موم در گذشته بوده است.
موارد استفاده خانگی از موم عسل:
آیا می دانید که موم عسل علاوه بر مصرف خوراکی و استفاده در محصولات آرایشی و بهداشتی کاربردهای دیگری نیز دارد؟
۱٫ جلوگیری از زنگ زدگی لوازم فلزی:
وسایل فلزی مانند ابزار آلات ، قطعات چدنی، بیل و.. را با موم بپوشانید تا از زنگ زدگی آنها جلوگیری شود.
حتی می توانید آن را روی دسته چوبی بیل خود بمالید تا از پوسیدگی چوب آن جلوگیری کند.
۲٫ موم زدن نخ:
نخ موم خورده اغلب در صنایع دستی مانند کالاهای چرمی دستباف و ساخت جواهرات استفاده می شود.
نخ موم خورده می تواند دوخت را راحت تر کند.
نخ ساده را می توان به یک قطعه موم عسل مالید تا نخ یکدست و صاف شود.
۳٫ پوشش میخ و پیچ ها:
میخ و پیچ های خود را با آن بپوشانید، تا هنگام استفاده چوب و یا سطح گچ دیوار را خرد نکند.
۴٫ روان کننده:
روی درب های شیشه ای کشویی ، پنجره ها یا کشوهایی که گیر می کنند بمالید تا دوباره حرکتشان روان شود.
همچنین یک روان کننده فوق العاده برای روغن کاری اتصالات مبلمان های بسیار قدیمی است.
۵٫ مداد شمعی هایی از جنس موم
می توانید به راحتی در خانه مداد شمعی هایی از جنس موم درست کنید.
برای این کار نسبت های مساوی موم و صابون بی رنگ را ذوب کرده و کمی هم رنگ به آن اضافه کنید.
این مداد شمعی ها نسبت به سایرین سخت تر بوده و برای کشیدن جزئیات بهتر هستند.
۶٫ ضدآب کردن کفش و چکمه ها
موم را روی کفش بمالید. بعد برای تثبیت آن از سشوار استفاده کنید تا موم ذوب شود و به خورد بافت کفش برود و ۵ دقیقه اجازه دهید تا خشک شود.
۷٫ ساخت پولیش برای وسایل چرمی
چکمه های چرمی، کفش، کیف دستی و سایر موارد را می توان با استفاده از موم برق انداخت.
- ۴ قاشق غذاخوری روغن به همراه ۱ قاشق غذاخوری موم را در ظرفی گرم کنید تا خوب ذوب شده و مخلوط شوند. (می توانید با حفظ نسبت ۱:۴ مقدارها را تغییر دهید.)
- سپس ظرف را از روی حرارت بردارید.
- می توانید برای تیره تر شدن مخلوط به آن ۱ الی ۲/۱ قاشق چای خوری رنگ اضافه کنید.
- مخلوط را با یک پارچه تمیز بر روی وسایل چرمی خود بمالید و مطمئن شوید که کاملا برق بیفتد.
- بعد از استفاده مابقی آن را در ظرفی مناسب نگه دارید.
۸٫ موم برای مو
موم عسل به عنوان درمانی برای موهای خشک، حفظ حالت مو و ریش یا سبیل مردان استفاده می شود.
- موم عسل و روغن نارگیل را با نسبت های مساوی مخلوط کرده و گرم کنید.
- اجازه دهید خنک شود.
- سپس با استفاده از یک شانه آن را به موی سر یا ریش و سبیل بمالید.
۹٫ چرب کردن کاغذهای کیک پزی
اگر یک بلوک موم خوراکی دارید ، می توانید به راحتی آن را روی کاغذها و یا حتی ماهیتابه های خود بمالید و به جای کره یا روغن از آن استفاده کنید.
می توانید کاغذ یا ظرف را گرم کنید یا موم را ذوب کرده و روی آن بمالید.
با گذشت زمان یک لایه دائمی از موم روی ظرف باقی خواهد ماند و دیگر نیازی نیست که هر بار ظرف را چرب کنید.
۱۰٫ شمع درست کنید
شمع های موم عسل نوری گرم و مطبوع ایجاد می کنند و می توانند سموم را از هوا حذف کرده و عطری شیرین و گرم همچون عسل خواهند داشت.
- برای ساخت شمع ابتدا موم را ذوب کرده و بعد در یک قالب تمیز بریزید.
- قبل از بسته شدن موم یک نخ را به عنوان فیتیله در وسط آن قرار دهد
- بگذارید موم سفت شود.
همچنین می توانید اسانس و یا روغنهای عطری دیگر را به موم اضافه کرده تا عطر دلخواه خود را درست کنید.
۱۱٫ پولیش مبلمان
برای برق انداختن مبلمان چوبی خود به روش زیر عمل کنید:
- ۱ میلی گرم موم و ۳ میلی گرم روغن نارگیل مخلوط کنید.
- این مخلوط را گرم کرده و بگذارید خوب مخلوط شوند.
- بعد از اینکه مخلوط سرد شد با استفاده از یک پارچه تمیز آن را روی مبلمان چوبی خود بمالید تا کاملا برق بیفتد.
۱۲٫ پولیش کانترهای گرانیتی
سطوح گرانیتی خود را براق کنید.
- موم گرم شده را روی آن بمالید.
- بگذارید خشک شود.
- با یک دستمال تمیز سطح کانتر را پاک کنید تا اضافه موم پاک شود.
این پولیش همچنین از رنگی شدن سطوح جلوگیری می کند.
۱۳٫ بسته بندی مواد غذایی
به جای بسته بندی های پلاستیکی از یک پارچه پنبه ای موم خورده استفاده کنید.
اگر غذایتان را در یک ظرف بدون در قرار می دهید می توانید از این پارچه برای بستن در آن استفاده کنید.
گرمای دست شما موم پارچه را ذوب کرده و اجازه می دهد شکل ظرف را به خود بگیرد.
۱۴٫ موم به عنوان خمیر بازی
می توان از خمیر موم به همراه رنگ های گیاهی برای ساخت کاردستی استفاده کرد.
این خمیر غیرسمی بوده و ضرری برای کودکان ندارد.
به راحتی در دست نرم می شود و شکل می گیرد.
۱۵٫ کنترل خوردگی
موم مانع خوردگی و اکسیداسیون برنز در هوای مرطوب می شود.
همچنین می توانید ظروف مسی خود را با موم برق بیندازید.
